Naam / Beschrijving:

Van tropische vrucht tot kamerplant. De avocado is niet alleen een lekkere en gezonde vrucht, je kunt er ook nog eens een mooie proef mee doen. De grote pit die er in verborgen zit, is namelijk heel geschikt om te laten zien hoe uit een zaadje een nieuwe plant ontstaat. Door de pit op een glas te laten kiemen, is zowel de vorming van de stengel als de vorming van de wortel goed zichtbaar. Het jonge plantje kan vervolgens tot kamerplant worden opgekweekt.

Wat is er nodig:

Voor de kieming:
  • rijpe avocado (voelt zacht aan als je er in knijpt)
  • smal glas (bijvoorbeeld een limonadeglas of lege jampot)
  • cocktail- of satéprikkers
  • schilmes

Voor het opkweken tot kamerplant:
  • bloempot met drainagegat(en)
  • schotel voor onder de pot
  • potgrond
  • grind of hydrokorrels

Achtergrond / (Kern-)doel:

Kerndoel 41 — de bouw van planten — het ontkiemen van zaden

Een vrucht is eigenlijk een soort verpakkingsmateriaal voor het zaad van een plant. Dat materiaal is er in allerlei soorten en maten. Er worden twee hoofdcategorieën onderscheiden: de 'droge vruchten' en de 'vlezige vruchten'. Daarbinnen kan weer een verdere onderverdeling worden gemaakt. De avocado wordt, binnen de categorie vlezige vruchten, tot de bessen gerekend.

Het zaad van vlezige vruchten wordt grotendeels door dieren verspreid. Zij komen op de vruchten af, eten ervan, en zorgen er zo onbewust voor dat het zaad, al dan niet in een vruchtbaar poepje, op allerlei plekken terecht komt. De belangrijkste functie van het vruchtvlees is dan ook het aantrekken van dieren; voor de ontkieming van het zaad is de verpakking niet meer nodig. De benodigde voedingsstoffen zijn namelijk opgeslagen in het zaad zelf. Afhankelijk van het type zaad dient de omgeving wel aan een aantal voorwaarden te voldoen voordat de ontkieming kan beginnen. Sommige zaden hebben alleen water nodig, andere stellen ook nog eisen aan de hoogte van de temperatuur en de hoeveelheid licht.

Aan het werk...

Let op: Een avocadopit heeft een onderkant en een bovenkant. De puntige kant van de pit is de bovenkant, de onderkant vertoont een litteken van het steeltje.

1. Snijd de avocado voorzichtig in de lengte door met een mes en knijp de pit uit het vruchtvlees;
2. Was de pit onder de kraan schoon (om eventuele stank te voorkomen);
3. Laat de pit 24 uur drogen en peuter dan voorzichtig het bruine velletje eraf (een lastig karweitje);
4. Duw 3 cocktail- of satéprikkers rondom in de pit en wel zo dat als de stokjes op de rand van een glas rusten, de onderkant van de pit in het water hangt;
5. Vul het glas tot iets onder de rand met kraanwater;
6. Hang de pit in het glas zodat ongeveer een kwart ervan in het water steekt;
7. Zet het glas op een lichte plek, bijvoorbeeld in de vensterbank, (maar voorkom langdurig direct zonlicht).
8. Ververs het water om de zoveel tijd en vul bij om het water op het juiste niveau te houden.

Wat is het resultaat?
Na een aantal weken splijt de pit open en groeit er een worteltje uit de onderkant. Uit de bovenkant zal enige tijd later een stengel omhoog schieten. Zodra er een wortelgestel is ontstaan, kan het jonge plantje in een pot worden gezet. De worteltjes moeten dan zo'n 5 tot 10 cm lang zijn.

9. Doe wat grind of hydrokorrels onder in een bloempot en vul verder op met potgrond.
10. Zet het plantje in de grond, maar laat ongeveer een derde van de pit boven de grond uitsteken.
11. Houd de grond de eerste week redelijk nat.

Bijzonderheden:

Avocado's zijn het hele jaar door verkrijgbaar op de groenten- en fruitafdeling van de supermarkt. Kies voor de proef een paar rijpe vruchten uit.

Laat het slagen van de proef niet afhangen van een enkele pit. Het zou zonde zijn om er na een aantal maanden achter te moeten dat de pit niet wil ontkiemen. (Als er na een week of 6 nog niets is gebeurd, kan de pit worden weggegooid.)

De avocado is een tropische plant en kan dus (een groot deel van het jaar) niet naar buiten. Hij gedijt echter prima als kamerplant, mits goed verzorgd. Vooral een goede waterhuishouding is belangrijk. De wortels van avocado's zijn gevoelig voor rot, dus voorkom dat de grond te nat blijft.

Interessant om te weten:

De avocado wordt, net als veel andere vlezige vruchten, door dieren verspreid. Een van die dieren is de quetzal, een kleurige vogel die voorkomt in Midden-Amerika. De quetzal slikt een avocado in zijn geheel in, verteert het vruchtvlees in de maag en spuugt de pit vervolgens weer uit.

De avocado komt voor in tropische en subtropische gebieden. Het klimaat in deze gebieden wordt gekenmerkt door een hoge temperatuur en vochtigheidsgraad. In deze, voor een avocado, ideale omstandigheden kan de plant uitgroeien tot een boom van 20 meter hoog.

Verdere informatie:

Filmpje:
Avocado op glas